10-11-2020

De Hoge Raad heeft recent een belangrijk arrest gewezen over het duiden van werkzaamheden van een ZZP’er als arbeidsrelatie. Lees hier meer over in dit artikel.

Deel II: Blijft een zzp’er een zzp’er? De uitkomst!

Op 13 augustus hebben we het artikel blijft een zzp’er een zzp’er? geschreven. Eind vorige week is het oordeel van de Hoge Raad (de hoogste rechter in Nederland), waarover we in ons vorige artikel spraken, gepubliceerd. De Hoge Raad heeft een belangrijk standpunt ingenomen en dit standpunt kan voor vele ondernemers gevolgen hebben.

Werken met zzp’ers

In de afgelopen jaren is het werken met zzp’ers enorm toegenomen. We zien vaak dat daarbij nauwelijks aandacht wordt besteed aan de vraag of de overeenkomst die gesloten wordt toch geen (verkapte) arbeidsovereenkomst is. De zzp’er krijgt een opdracht en moet soms exact dezelfde werkzaamheden verrichten als de eigen medewerkers met een arbeidsovereenkomst bij het bedrijf. Ook wordt de zzp’er vaak hetzelfde behandeld. In tegenstelling tot medewerkers met een arbeidsovereenkomst heeft de zzp’er bijvoorbeeld geen recht op vakantiedagen etc.

Wat betekent het als sprake is van een arbeidsovereenkomst?

Een overeenkomst wordt gezien als een arbeidsovereenkomst als sprake is van (1) een gezagsverhouding (2) het persoonlijk verrichten van arbeid en (3) loonbetaling. Als dat het geval is heb je te maken met arbeidsrechtelijke rechten en plichten waarvan niet kan worden afgeweken. Denk aan het recht op minimumloon, recht op loondoorbetaling bij ziekte en ontslagbescherming. Dit is juist wat je niet wilt als je werkt met zzp’ers. Daarom sluiten de meeste opdrachtgevers een overeenkomst met een zzp’er waarin is vermeld dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Zo wordt, al dan niet bewust, geprobeerd aan de rechten en plichten die horen bij een dienstverband te ontkomen. Vaak gaat dit ook goed, omdat beide partijen van elkaar weten en verwachten dat er als zzp’er werkzaamheden worden verricht. Maar wat als de relatie stroef loopt en een zzp’er beweert dat tóch sprake is van een arbeidsrelatie? In het uiterste geval gaat de zzp’er naar de rechter en vordert bijvoorbeeld loondoorbetaling bij ziekte of beëindiging van de overeenkomst. Hoe wordt vervolgens bepaald of sprake is van een arbeidsovereenkomst? Dat is de vraag die de Hoge Raad heeft beantwoord.

Wat is het oordeel van de Hoge Raad?

Voor deze uitspraak werd gekeken naar de bedoeling van partijen. Is het de bedoeling van partijen om een arbeidsrelatie aan te gaan of volgt uit de overeenkomst dat partijen toch een overeenkomst van opdracht wilden? De bedoeling van partijen speelt nu volgens de Hoge Raad geen rol meer. Het gaat om de vraag of de overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst. Kort gezegd komt het er op neer dat doorslaggevend is de vraag of de feitelijke werkzaamheden voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst.

Wat betekent deze uitspraak voor de praktijk?

Alleen het sluiten van een overeenkomst waarin staat dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst is niet meer voldoende. Je moet er écht voor zorgen dat de relatie die er bestaat met de zzp’er en de werkzaamheden die verricht worden in de praktijk niet voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst. Voorkom dat er medewerkers met een arbeidsovereenkomst en zzp’ers naast elkaar staan op de werkvloer die exact het zelfde werk doen. Het wordt dan moeilijk om te betogen dat dat werk niet in loondienst wordt gedaan.

Het geeft de zzp’er de mogelijkheid om aanspraak te maken op ontslagbescherming of loondoorbetaling bij ziekte. Bij een goede verstandhouding tussen partijen zien we dit niet zo snel gebeuren. De zzp’er heeft ook belang bij de gekozen constructie. Toch verwachten wij dat de zzp’er eerder een standpunt inneemt dat sprake is van een arbeidsrelatie, als ze weten wat de mogelijkheden zijn. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat vanwege het Covid19 virus minder opdrachten beschikbaar zijn en de zzp’er inkomsten verliest. Een reden om bij opdrachtgevers aan te kloppen en doorbetaling van het ‘salaris’ te vragen.

Wat deze uitspraak concreet betekent voor de zzp’ers en opdrachtgevers is nog niet helemaal duidelijk. De Hoge Raad is hier verder niet op ingegaan. Wat wel zeker is, is dat er nog veel vragen en discussies gaan volgen. Werk aan de winkel dus. Wil je weten wat deze uitspraak voor jou betekent of heb je andere vragen? Neem dan contact met ons op!

Bij het samenstellen van dit artikel/deze nieuwsbrief is geen rekening gehouden met eventuele bijzondere van toepassing zijnde wetgeving en afspraken zoals opgenomen in de CAO en/of (arbeids)overeenkomst. Daarbij is rekening gehouden met de wetgeving die op het moment van het schrijven van de tekst geldend is. Het kan dus zijn dat, met de veranderende wetgeving, de inhoud later achterhaald is. Mocht je de informatie in de praktijk willen hanteren, neem dan van tevoren even contact op met een van de juristen van Recht-Direct zodat zij je goed kunnen informeren.